Het doet wel goed, zo’n bloemencreatie te zien. Voordat de pijnlijke armoede in Brussel zich toont, op blote voeten in november.

Geamuseerd herlees ik het hoofdstuk dat ik vijfentwintig jaar geleden wijdde aan het Erasmushuis in Belgisch museumboek. “In het Erasmushuis heerst helderheid. Bij elk bezoek treft men er Italianen aan, diep onder de indruk van glas-in-lood en lichtgroen-donkergoud Corduaans leder, vol bewondering voor de vérreikende invloed van de humanist der humanisten – tenslotte hebben zij de discipline uitgevonden.” En al ontwaarde ik er toen “Bruegeliaanse mannetjes” in een aquarel van Charles Michel, ik kon niet bevroeden dat ik er een kwarteeuw later zou uitgenodigd worden om te spreken over Bruegel zelf.

Conversatie over Bruegel. La biographie, met uitgeefster Christine De Naeyer, vertaalster Marie Hooghe en filosoof Jean-Claude Encalado. Donderdag 25 november om 20 u.

Met koolmezen moet je snel zijn. Goed kadreren lukte niet helemaal, maar de nieuwe voedselbollen zorgden wel voor veel verkennende vogels in de ster. Niet alleen mezen, overigens, zo licht dat ze ook op de stengels van de uitgebloeide agapanthus kunnen rusten; eveneens roodborstjes en boomklevers.

Uit: Herfstbladen, tekeningen van Corina, Versjes van F. Rens. De kinderen in dit boekje vingen al appels in hun schort, plukten bramen, verzamelden beukennootjes en kastanjes en bewonderden heksenkringen en de vlucht van trekvogels.

Zie de blaadjes vrolijk dansen/ door de lucht in wijde kransen./ Zwierig door de wind gedragen/ Komen ze elkander vragen/ Om te dansen.

Is dit wat ze rouwarbeid noemen? Spontaan begon ik mijn vaders boekenkast te herschikken. En ontdekte ik zoveel kleine zaken, die belangrijk voor hem waren. Jacky Ickx, Jochen Rindt, hoe dikwijls heb ik die namen gehoord. Mijn moeder die flauwviel op het circuit van Zolder, of was het Spa-Francorchamps? En dan dat kleine asbakje, de vreugde van het roken, de vreugde van de Expo ’58, de vreugde van 23 jaar oud zijn en met de rode Imperia van een vriend naar Brussel rijden, meermaals.

Paddenstoeltjes aan de voet van de dode treurwilg. De laatste roos van Leonardo da Vinci. En het genot om een blad van een tulpenboom op de tip van je laars te vangen.

Het is zacht wandelen op een diepe laag van gevallen bladeren. Aan het tuinwerk denk ik nu maar even niet, Bruegel in Brussel gaat voor.

Het doet me plezier dat Bruegel in zijn Franse jacquet rijk geïllustreerd is. En dus toon ik ook graag mijn favoriete woorden van Ernst Gombrich, die tijdens de Tweede Wereldoorlog al zat na te denken over de beste wijze om een boek over kunst te verluchten.

Zaterdag verhuis ik met Bruegel “van Schelde naar Zenne”. Mijn boek wordt tweetalig, zoals Bruegel ongetwijfeld ook was. De schrijfster, de vertaalster en de uitgeefster hebben hier hard aan gewerkt. Het resultaat is een boek dat nu beantwoordt aan een belangrijke stelregel van de grote kunsthistoricus Ernst Gombrich, zoals hij die verwoordde in Eeuwige schoonheid: elk kunstwerk dat besproken wordt, ook van andere meesters, is afgebeeld. Een gesprek met de Brusselse historici Claire Billen en Roel Jacobs rondt de presentatie af.

Bruegel in Brussel – opeens deinen er flarden van het lied van Wannes Van de Velde door mijn hoofd. Wees welkom.

Een van de laatste madeliefjes deze herfst. Ze heeft het niet gemakkelijk, maar ze is er. Ze bloeit schraal in korte, koude dagen. Aan wie doet ze me denken?