Beelden

Philostratus51nqMNjBmZL._SX327_BO1,204,203,200_

Archeoloog gemarteld, onthoofd en opgehangen in Palmyra. Deze Belgische kunsthistorica weet genoeg.
Ik sla een boek open uit de derde eeuw na Christus en lees: “Wie schilderkunst minacht, is onrechtvaardig tegenover de waarheid; en hij is ook onrechtvaardig tegenover al de wijsheid die aan dichters is geschonken – want dichters en schilders leveren een gelijke bijdrage aan onze kennis van de daden en het uiterlijk van helden.”
En ik voel me dankbaar om die oude woorden.

Philostratus, Imagines, Book I, p. 3.

Middelheim in zachte regen

We betraden het terrein en hoorden een engelenstem: Cécile McLorin Salvant. Ze klonk als Ella Fitzgerald en als zichzelf en ze bracht in haar set een enkel Frans chanson, van Barbara, dat me deed verlangen naar meer. Aangezien er weinig is waarin ik meer geloof dan dat men kunstenaars moet steunen, kocht ik meteen een CD van haar, Woman Child. Hierop vertolkt ze ook een Frans gedicht  Le front caché sur tes genoux… Volg die vrouw!

Maar we dwaalden over het natte gazon voor een van de slechts twee dokters op deze wereld die me gelukkig maken: Dr. John (de andere is Hook). Eigenlijk kon ik maar amper geloven dat de voodoomeester zich op hetzelfde adres bevond als ik. Hij begaf zich fragiel naar zijn diepblauwe vleugelpiano en deed bepaald geen moeite om het publiek op te vrijen, wat ik waardeerde. Zijn fraaie solo’s gingen onopgemerkt voorbij, het publiek beloonde alleen de blazers (met uitstekende Belgische inbreng). Maar The last of the best liet de zon in het water schijnen, gromde even meeslepende als laconieke bindteksten en voerde de zaal doeltreffend naar een apotheose – ingeleid door Cécile McLorin, die When the saints met hem zong. Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart, inderdaad.

En ja, er was een bonus. Dr. John speelde muziek van Louis Armstrong, dus ik had niet durven te hopen dat ik een van mijn lievelingsliederen uit zijn eigen repertoire zou horen. Hij bracht het toch. Such a night!  Hij moet wel gedacht hebben: de dames houden ervan, dus hey, waarom niet.  Geluk is per slot van rekening helemaal niet zo moeilijk.

Schoonheid

Pieter Bruegel, Val van de opstandige engelen, 1562, Brussel, KMSK.
Pieter Bruegel, Val van de opstandige engelen (detail), 1562, Brussel, KMSK.

Hij schilderde niet zo vaak de schoonheid van de schepselen, Pieter Bruegel. Een enkele mooie vrouw in een rode jurk, in De Spreekwoorden. En deze engelen. Sint-Michael, patroonheilige van Brussel, met zijn hemelsblauwe mantel betoverend, haast ontroerend achter hem aan wapperend. En die andere engel, in profil perdu, sierlijk het zwaard heffend tegen een kogelvis en Beëlzebub, Heer der Vliegen. Bemerk ook hoe deze engel zijn blote voet neerzet op een kaaimanachtig monster, en hoe de aanblik van dat contact een soort huivering opwekt. In De val der opstandige engelen, dat u week in week uit gewoon kunt gaan bekijken in het Koninklijk Museum van Brussel.

Prachtige analyse van alle details in: T.L. Meganck, Pieter Bruegel the Elder. The Fall of the Rebel Angels. Art, Knowledge and Politics on the Eve of the Dutch Revolt, Milaan-Brussel, 2014.