Zondagavondmelancholie kan soms het best overwonnen worden met behulp van oude beelden die niets van hun opwekkende kracht verliezen. Black Beauty! En de muziek van Denis King, die de tv-serie bekroonde. Zoveel jaren later verneem ik voor het eerst dat de rol van Black Beauty vertolkt werd door vier paarden:Tramp, Ebony, Fury en Jet. Tramp was de hoofdacteur, de anderen dankten de witte vlek op hun voorhoofd aan make-up. En Charlotte Mitchell, die de rol van de huishoudster speelde, was een dichter, zo blijkt.
Paarden
Ruitjespaard
Teruggevonden in de kast. Heerlijk prentenboek uit 1945, van de mij geheel onbekende Carry Sassen. Het schenkt de ziel rust, een boek met maar zestien bladzijden. En Trui het ruitjespaard, die had ik zelf ook wel gewild als speelgoed. Het kleinood is volledig na te lezen op DBNL.
Langs de voordeur
In Nederokkerzeel zagen we een paard langs de voordeur een café binnenstappen. Even later duwde de eigenaar het dier wat naar achteren, en de aanblik van dat prachtige intelligente paardenhoofd verrijkte mijn dag.
Voorwoord
Soms kan een voorwoord in een oud boek onverwachts ontroeren.
“Dans le vaste et universel empire des arts, la Belgique occupe une des premières places. Elle a conquis son rang glorieux par sept siècles de labeur et de courage.
Depuis l’époque bourguignonne surtout notre sol, cultivé sans interruption, a fait fleurir simultanément la peinture, la sculpture, l’architecture, la ciselure, l’orfèvrerie et l’art du verrier: chaque ville, chaque coin du pays a concouru à la formation de ce grand monument, qu’on appelle l’Ecole flamande.
Si nous accordons une admiration sans bornes à l’édifice, il est juste de reporter sa gloire sur ceux qui l’ont érigé.”
En dan volgt een mooie studie waarin verschillende verdienstelijke lieden aan de vergetelheid worden ontrukt.
E. Neeffs, Histoire de la peinture et de la sculpture à Malines, Gent, 1876.
Poot
Enkele dagen geleden zag ik hoe mijn favoriete beeld in Leuven beklad was: vandalen hadden een pot beige verf uitgekapt over Rik Poots Vallend paard, in de tuin van het Erasmushuis. Blijkbaar hadden de onverlaten met hun potten verf een hele route uitgestippeld. Ook op het Ladeuzeplein en het Quinten Metsysplein was met beige verf geknoeid.
Gisteren was de verf van het beeld verwijderd, niet zonder wijziging in het patina. Het paard doet me altijd denken aan de renaissanceschilder Piero della Francesca en zijn fresco’s in Arezzo – nauwkeuriger nog, het herinnert me aan het hinnikende zwarte paard links op het omslag van een handboek uit mijn studententijd. Een detail waar ik altijd weer van genoot. Misschien bezat Rik Poot wel hetzelfde boek en trof hem hetzelfde fragment?
Frankels dozijn
Gisteren schreef Frankel eens te meer geschiedenis. Imperious, glorious, majestic – de commentatoren graaien naar de hoogste adjectieven. Misschien is de aanblik van deze wil en het vermogen om te winnen zo mooi, omdat we tijdelijk verlost worden van onze kennis van het leven, samen te vatten als: “Och, ’t is altijd wel iets”? Zonder vlek of smet, dat blijft zijn blazoen.
Frankel vandaag
Wie de machtige Frankel wil zien racen, stemme deze namiddag af op BBC1.
Tania Kindersley vertelt u waarom.
(Frankel won zijn elfde race op rij met zijn beste prestatie ooit – dit overstijgt het gewone leven.)
Onverwacht
Toch een onverwachte gebeurtenis, zo’n uiltje op de vensterbank.
En twee mooie paarden komt men ook niet alle dagen tegen in de Antwerpse Keizerstraat. Voor hen brak de zon door de wolken, boven mij barstte een plensbui los die het hele concept zomergarderobe belachelijk maakte. Hoezo, u draagt een katoenen jurk en open schoenen in juni? Jeans, laarzen en regenjassen, die heeft een mens hier nodig!
Frankel
Ik weet niets over paardenrennen, maar als ik Tania Kindersley’s blog blijf lezen, zou ik in de verleiding kunnen komen om te wedden. Prachtige foto’s van renpaarden in volle actie hebben in elk geval het vermogen om levenslust aan te wakkeren. En deze foto van Tom Queally en Frankel, al langer dan vandaag officieel het beste renpaard ter wereld, is treffend door de liefde die eruit spreekt, een ander woord vind ik niet.
Zwemmen in de Juine
Voor de weergave van de maand augustus kozen de gebroeders Van Limburg een tafereel uit bij een favoriete verblijfplaats van hun opdrachtgever, in Etampes. Van deze prachtige burcht blijft niets over dan de centrale toren, de Tour Guinette. Toen de dichter Charles d’Orléans trouwde met een kleindochter van de hertog, kreeg hij deze burcht ten geschenke.
Edellieden rijden uit op valkenjacht, vergezeld door een valkenier en twee honden. Augustus is niet de maand waarin ik, gehuld in lange, nauwsluitende gewaden van fluweel en kant, een duursport zou willen beoefenen op de rug van een dampend paard; de boerin die haar blauwe jurk uittrekt op de oever en het frisse water van het riviertje de Juine in glijdt, is er mijns inziens heel wat beter aan toe. Achter haar bindt men koren in schoven en laadt men het op een wagen.
Jean Froissart, onze Henegouwse kroniekschrijver die nagenoeg volledig geannexeerd is door de Franse literatuur, heeft heel wat interessante zaken te vertellen over de hertog aan wie we deze magnifieke bladzijden – het getijdenboekje is intussen misschien een van de beroemdste kunstwerken ter wereld – danken. “Hij overlegde met de meester van zijn beeldhouwers en schilders, meester Andrieu Beau-Neveu, om nieuwe beelden en schilderingen te maken; want hij hield ervan om steeds nieuwe werken te bedenken en te bestellen; en hij was aan het juiste adres, want die meester Andrieu over wie ik spreek kende zijn gelijke niet, noch was er iemand van wie zoveel mooi werk overbleef in Frankrijk of in Henegouwen, waaruit hij afkomstig was, en in het koninkrijk Engeland.” De gebroeders Van Limburg namen rond de eeuwwisseling de penselen van Beauneveu over. Noordelijke kunstenaars bloeiend onder Frans mecenaat, stel u voor!
J. Froissart, Les Chroniques, in Historiens et chroniqueurs du Moyen Age, (Pléiade, 48), 2005, p. 743 (vertaald door LH).
Leen Huet 