Sherlock

Twee weken geleden gebeurde er iets ongehoords. Ik zonk neer in de sofa voor de televisie, gewapend met chips en een glas wijn, zoals steeds bereid om het na wat zappen op te geven en naar een boek te grijpen of alsnog een avondwandeling te maken. Toen greep iets mijn aandacht. En meer aandacht. En ik raakte in de ban van het verhaal, de personages, de montage, de decors, de sfeer. Wat ik niet meer verwacht had, vond plaats – ik werd betoverd door een aflevering van een tv-reeks, zoals niet meer voorgevallen was sinds ik, eeuwen geleden, voor het eerst Morse zag. Maar dit keer was het beter. Sherlock. Met Benedict Cumberbatch. En jukbeenderen. En doordringende blikken. En vernietigende opmerkingen, en de klassieke geheugentechniek van renaissance-magiërs. Vorige week zaterdag hoopte ik vurig op een nieuwe aflevering, maar die werd vervangen door een voetbalwedstrijd. Eén intelligente man inruilen voor tweeëntwintig sjotters, not my idea of a good deal. Tot vanochtend hoopte ik dan eindelijk een nieuwe aflevering te kunnen zien, maar eens te meer wordt Sherlock afgevoerd, ditmaal voor drama over de Ronde, nota bene een privé-feestje. En zo blijft het genot stevig verankerd in de toekomst.

Verlegenheid

Dat George Eliot een meesterpsychologe is, ervaar ik telkens wanneer ze plotseling, zelfs terloops, een helder licht laat stralen over zaken waar ik nooit bij heb stil gestaan.
“The brief impersonal conversations they had together were creating that peculiar intimacy which consists in shyness.”
De bijzondere vorm van intimiteit die bestaat uit verlegenheid? Inderdaad, die is er ook. Als lezer die een kindertijd van verpletterende algemene verlegenheid achter zich heeft, had ik verlegenheid echter nooit in verband gebracht met een vorm van intimiteit, slechts met het kwellende gevoel afgesneden te zijn.

Of moet shyness hier vertaald worden als schuchterheid?

Gelukkig zorgt het Griekse koor van de roman, Mrs. Cadwallader, voor een lichtere toon, wanneer zij het bijvoorbeeld heeft over huwelijksreizen. “Mrs. Cadwallader zegt dat het onzin is, mensen die samen een lange reis maken wanneer ze trouwen. Ze zegt dat ze elkaar dan ontzettend beu worden en niet eens comfortabel kunnen ruziemaken, zoals thuis.”

De BBC heeft Middlemarch in 1994 verfilmd als serie. Misschien moet ik een kopij zien te bemachtigen en de personages bekijken terwijl ze gehuld zijn in vlees en bloed en textiel?

George Eliot, Middlemarch, Penguin Classics, 2011, p. 266; 277.

Corto

Ah, Corto Maltese en zijn reisgids voor Venetië. “Sbucati in Campo S. Ternita prendete il ponte del Suffragio o del Cristo e la strada vi porterà ad un arco. Anche quest’arco isolato si apre apparentemente sul nulla, ma guardate meglio, oramai il vostro occhio è allenato a superare l’ apparenza, oltre quell’ arco c’ è il mare e allora, sarebbe forse meglio dire che quell’ arco si apre verso un magnifico, leggerissimo acquerello della laguna, mutevole come i colori delle ore e delle stagioni che passano, e il luogo, la stazione del vaporetto, non potrebbe avere un nome più adatto di quello che ha: Celestia.”

Zomaar een boog van het labyrint die uitgeeft op de lagune, als de omlijsting van een aquarel. Italia Magia maakt wat bij me los, nu ze me hebben laten delven in mijn herinneringen aan Venetië.

G. Fuga & L. Vianello, Corto Sconto. Itinerari fantastici en nascosti di Corto Maltese a Venezia, 7de druk, Venetië, 2005, p. 75.

Lente

Witte kiezels langs de weg, nog wat anders dan mijlpalen. Van winterparfum overschakelen naar zomers eau-de-toilette. De eerste Eton Mess van het jaar eten. Tussen de rekken in de Inno plotseling een meisje in een verbluffend mooie lentejurk ontwaren, een visioen van elegantie. En worstelen met zinnen voor een artikel, waarom Huysmans’ Tegen de Keer en Là-Bas volgens mij actuele boeken zijn. Maakt het iets uit of boeken actueel zijn? Nee, de lente vloekt met beleren.

Turnhout Terminus Turnhout Centraal

Hert in Turnhout

Vrijdag nam ik deel aan een  ‘zetelgesprek’ in het Turnhoutse Taxandriamuseum, in het gezelschap van Karl Van den Broeck, Frederik Depreester en Koen Aerts. We hadden het over Kempense identiteit – bestaat ze, wat is ze? Drie Kempenaren, een Gentenaar. Misschien is dit mijn wezenlijke opvatting: de identiteit is er voor de mens, de mens is er niet voor de identiteit.

Na de conversatie herontdekte ik het Taxandriamuseum, met zijn mooie jachtcollectie, waar dit hert – Turnhouts heraldische dier – opnieuw een ereplaats innam.

(Foto via Turnhout 2012. De tentoonstelling loopt in het Taxandriamuseum tot 31 oktober 2012.)

Het fanatisme van medelijden

George Eliot, geschetst door Samuel Lawrence

Dorothea: ‘It spoils my enjoyment of anything when I am made to think that most people are shut out from it.’

‘I call that the fanaticism of sympathy,’ said Will, impetuously. ‘You might say the same of landscape, of poetry, of all refinement. If you carried it out you ought to be miserable in your own goodness, and turn evil that you might have no advantage over others. The best piety is to enjoy – when you can. You are doing the most then to save the earth’s character as an agreeable planet. And enjoyment radiates. It is no use to try and take care of all the world; that is being taken care of when you feel delight – in art or in anything else. Would you turn all the youth of the world into a tragic chorus, wailing and moralizing over misery?’

George Eliot, Middlemarch, Penguin Classics, 2011, p. 219.

Bladzijde

Afgerond

Eindelijk een verhaal kunnen afwerken dat al een paar dagen dwars zit, terwijl ideeën voor andere door je hoofd buitelen, ziedaar het beste kortstondige gevoel in een schrijversleven. Het bestaan zijnde wat het is, volgt dan gewoonlijk een verzwikte enkel, malaise of migraine, maar ook die dempen de tevredenheid niet.

Multipla

Fiat Multipla

“Maar dat is een Fiat Multipla,” zei mijn vader toen ik hem de foto toonde, “die zijn heel zeldzaam.” Des te prettiger dus, om deze sympathieke bestelwagen aan te treffen in een kunstinstallatie van Tweespoor in Turnhout.

(Luc Van Soom, Fabbrica delle Stelle, Turnova-site, Turnhout)

Oude bekende

John Bellocq, Storyville, ca. 1912

 Deze foto van John Bellocq zag ik enkele jaren geleden voor het eerst in The World of Interiors. Er ging toen een belletje tinkelen. Bellocq fotografeerde prostituées in de wijk Storyville van  New Orleans – hij stond ook model voor de fotograaf in Louis Malles troebele film Pretty Baby. De ontspannen sfeer in dit portret vond ik, gezien de niet al te rooskleurige context, wel mooi, en de kousen en schoenen zouden opnieuw modieus kunnen zijn – maar let u vooral op wat er op de onderste plank van de bijzettafel staat. Miniatuurmeubeltjes gemaakt uit veren. Het Antwerpse Volkskundemuseum, waar we toen een tentoonstelling voorbereidden, bezat ook zo’n mysterieus ameublementje. Cadeautje van zeemannen voor hun vriendinnen aan de wal, leerden we toen.

(Foto via How To Be A Retronaut)

Tweespoor in Turnhout

Vanmiddag opent in Turnhout Tweespoor, een tentoonstellingsparcours langs erfgoed en hedendaagse kunst. Ik smaakte het genoegen me te laten inspireren door twee reeksen tekeningen van  Anne-Mie Van Kerckhoven, waarbij ik twee verhalen schreef. Straks zal ik de tekeningen voor het eerst ter plaatse zien: in de marmeren gang van het Heilig Graf, waar Anne-Mie Van Kerckhoven school liep, en in huisje 21a van het Begijnhof.