Ik leen een foto van de mooie blog Deux femmes. Twee dames bij een eend, een geit, een deux-chevaux. Hoe houd ik van die auto met zijn oprolbare dak en opklapbare raampjes. In mijn jeugdherinneringen wel bestuurd door aanzienlijk slankere vrouwen. Ha, de aanblik van de armband rond hun dunne pols wanneer ze de mooie versnellingspook onversaagd en bekwaam hanteerden en ons, kinderen, naar pretparken en ijssalons brachten.
Hoe heerlijk blijft het, om iets nieuws te leren kennen. Een auto met een ovaal stuur? Nooit eerder gezien. Wat een ontwerp. Een Plymouth uit 1960, zei mijn vader, een juweel op Cars & Coffee in Peer.
In 1973 speelde Fud Candrix op Jazz Middelheim. In een interview vertelde hij: “Dat ik orkestleider ben geworden heb ik eigenlijk te danken aan een van Brussels kleurrijkste figuren, de Olympische zwemkampioen Martial Van Schelle. De man, die in de tweede wereldoorlog als spion door de Duitsers zou gefusilleerd worden, reed in die tijd door Brussel in een grote open Packard die hij had meegebracht na een van zijn vele reizen door Amerika. Zijn grote liefde voor de Verenigde Staten ging gepaard met een even grote liefde voor jazz. Hij had te Brussel een grote sportwinkel en toen ik daar op een mei-dag van 1935 voorbijliep, riep Martial mij binnen.
– Legerdienst gedaan? Wat doe je nu?
– Voorlopig niets.
– Ik open volgende week in Oostende een nieuwe danszaal, met bad, het “Lac aux Dames”. Tracht tegen die tijd een orkest bij elkaar te krijgen van tien man…
Het orkest werd gekleed in witte tuxedo’s, het werd “Orchestre Blanc” genoemd en het werd een groot succes. De zomermaanden speelde het te Oostende, de wintermaanden in “L’Heure Bleue” te Brussel.”
Dit puzzelstukje aangaande Martial Van Schelle drukte me vandaag opnieuw met de neus op de feiten: indien hij niet op zijn drieënveertigste vermoord was door de nazi’s in Breendonk, had hij een van de grote naoorlogse Belgische zakenmannen kunnen worden. En een ware mecenas.
(Met dank aan David Deroy)
– maar aardige jongens. “Vrouwen verzamelen niet, mannen wel,” zei J. Ik wilde nog protesteren, wat met mijn immer groeiende collecties boeken, prenten, affiches? Maar op de speelgoedbeurs in Malle zag ik de relatieve waarheid van zijn stelling in. Miniatuurtreinen, miniatuurauto’s, miniatuurvrachtwagens. Blije heren. De aanblik was beklijvend, want vandaag bekeek ik elk voertuig op de weg als een uitvergrote Dinky Toy of Lesney, elke bouwvakker met helm als een reusachtig Playmobilfiguurtje, elk vliegtuig in de lucht als een gemonteerde Airfix.
Op een oldtimerbeurs zijn verrassend veel boeken te koop. Zo geraakt men dan gecharmeerd door een informatiebrochure van General Motors. “In deze brochure wordt verklaard hoe de Hydra-Matic werkt en bediend wordt. Tevens worden verkoopargumenten gegeven, opdat de G.M. verkoper met de vereiste kennis van zaken zijn klanten zou kunnen overtuigen van de onmisbaarheid van de Hydra-Matic transmissie in een moderne automobiel.” Wie het Belgische verkeer kent, hoeft vermoedelijk niet meer overtuigd te worden.
Laatste weekeinde van oktober, oldtimerbeurs in het noorden. Exemplaar uit april 1971, de eerste maand van productie.
Veel speelgoed, in de mannelijke studeerkamer. Ernst Paul Lehmann & Co, opgericht in Brandenburg an der Havel in 1881. (En ik die dacht dat speelgoed, net als kerstversiering, afkomstig was uit fabrieken bevolkt door kabouters.) Garage en wagen in gelithografieerd blik, EPL 771 en 765. Een cadeautje, van iemand die er een jeugdherinnering bij vertelde. Kinderen van lang geleden moeten er passioneel van hebben gehouden en dolgelukkig mee zijn geweest. Die struikjes bij de garage alleen al!
Michael Seidel, Zirndorf bij Neuremberg, 1881-1982: MS. Borgward Hansa. Made in Western Germany. Cellulose en gelithografieerd blik. In een mannelijke studeerkamer – boeken over auto’s, over oorlog, over dieren, Van velerlei veer, Geen twee eieren zijn gelijk, History of Aviation – kan men zich op een herfstmiddag ontpoppen tot onderzoeker van oud speelgoed.
Originele vrouwen zijn er nooit teveel; vandaar dat het me genoegen deed onlangs het Mobiele Museum van Mie Tracteur (een geuzennaam) aan te treffen op de opentuindag van hof ter Stokere in Merksplas.
Het betoverend ingerichte woonwagentje beantwoordt aan mijn zwerversideaal, en de Landini L 25, een gloeikoptractor, vormt slechts de helft van haar wagenpark.
Een van mijn favoriete foto’s uit de reeks Devoted van Jan Locus. Een aftandse wagen in de tuin van de broeders capucijnen (Franciscan Friars of the Renewal) in New York. Jan Locus fotografeerde jarenlang christelijke geloofsuitingen in alle werelddelen. Het leverde verrassende beelden op. De meeste foto’s tonen gelovigen terwijl ze geloven, in kerken, bij processies en pelgrimstochten. Dit stille, terloopse tafereel sprak me op een andere manier aan.
“In Europa heeft het geloof de musea gevuld; de beelden uit Afrika geven soms een indruk van hoe de eerste christenen er uitzagen. Maar de New Yorkse broeders lijken nadrukkelijk klaar voor de toekomst – een zeldzame gewaarwording.” (LH, Toegewijd, in J. Locus, Devoted, Lannoo, 2012)
Nu te bezichtigen in de fraaie barokke kapel van het Kadoc in Leuven, tot 28 september. Toegang gratis.
Leen Huet 