“Er worden regelmatig pogingen ondernomen om het dossier Rimbaud/Verlaine uit de afdeling Manuscripten van de Koninklijke Bibliotheek weg te halen,” hoorde ik. “Nochtans is het in 1924 uitdrukkelijk bij deze afdeling in bewaring gegeven door het Ministerie van Justitie.”
Wellicht spoorde die zin me aan om afgelopen week eindelijk eens een biografie van Rimbaud te kopen. Het werd Edmund White’s Rimbaud: The Double Life of a Rebel, uit 2008. White schrijft helder en beknopt; zijn kurkdroge toon brengt me dikwijls aan het lachen. “In de veertien maanden van zijn huwelijk had Verlaine geen nieuwe gedichten meer geschreven, maar wel zijn drankverslaving onder controle gekregen. Nu moedigde Rimbaud hem aan om als een wilde te leven en zat te blijven – en te schrijven als de ziener die hij was voorbestemd te zijn.”
Al lezend herinnerde ik me plotseling dat ik al een boek over dit dossier bezat: het fraai geïllustreerde Reviens, reviens, cher ami. Rimbaud-Verlaine. L’affaire de Bruxelles van B. Bousmanne, een uitgave van de Koninklijke Bibliotheek zelf. Terwijl ik erin zoek naar de documenten en portretten die White vermeldt, treft me plotseling het enorme verschil tussen Frans en Engels. Hoeveel plechtiger, dramatischer, soms cynischer en goorder klinkt de hele correspondentie tussen de dichters in de moedertaal van de heren. Dezelfde woorden in het Engels lezen, dat lijkt alsof je een venster openzet, op een hete zolderkamer.
Leen Huet 
Prachtig!
Dank je Patrick. Beide boeken kan ik van harte aanraden, maar dat van Bousmanne is met al die illustraties onmisbaar.
Een mooie vergelijking tussen het Frans en het Engels. En ik ben het er trouwens volledig mee eens. Het Britse Engels (niet het Amerikaanse) is een ‘non-confrontation language’. Het Frans zoekt net de confrontatie.
Intrigerend wat u daar schrijft. Het is wel zo dat men in het Brits-Engels zijn ‘diner moet verdienen’ door humor of informatie in het gesprek te houden, Amerikaans Engels, geen idee. In elk geval schreef White een goed boek, en zijn kennis van het Frans is uitstekend, denk ik (ik heb van hem ook nog een mooie gids voor Parijs). Maar in het Engels klinken alle gedachten van Rimbaud en Verlaine anders.
Verlaine en Rimbaud genietbaarder in het Engels dan in het Frans, is dat niet een beetje de wereld op zijn kop?
Dat ze genietbaarder zijn, heb ik niet beweerd! In het Frans zijn, klinken ze echter. Je voelt meer van de spanning, de ellende en de wanhoop in het Frans. Dezelfde gedachten lezen in het Engels brengt dan wat verademing.
Ik heb deze tekst niet gelezen maar heb Engels altijd veel directer gevonden dan het ‘elliptische’ Frans dat ik, het moet gezegd, ook veel minder beheers
Wel, het mooie aan Whites Rimbaud-biografie is in elk geval dat ze heerlijk beknopt en ter zake is. Ik vermoed dat een Frans auteur er veel meer bladzijden uit zou halen, niet allemaal even glashelder. Maar dat kan op een vooroordeel berusten. Er zijn ook omvangrijke biografieën van Rimbauds korte bestaan in het Engels geschreven.