Ik trek een boek uit de kast. Paul Hymans, Fragments d’histoire, 1940. Met een foto van de kwieke auteur, en een opdracht. Naast verschillende hoofdstukken over de Belgische politiek in de negentiende eeuw en tijdens de Eerste Wereldoorlog vind ik grappige beschouwingen over de eerste regent van België, meneer Surlet de Chokier, fokker van merinosschapen in Gingelom. En tot slot een bijzonder mooi klein sfeerbeeld uit juni 1923, met in de hoofdrol vijf eeuwenoude olmen in het Warandepark in Brussel, die stierven na een te droge zomer. Paul Hymans woonde in de buurt en mijmerde over de genius loci.

“Pas in 1849 omsloot men het tot dan toe met een landelijke haag omzoomde park met een ijzeren gordel. En men rookte er niet, vroeger, uit hoffelijkheid om de dames niet te storen, en uit hygiëne om de zuivere lucht, bestemd voor ouderlingen, kinderen en herstellenden, niet te bederven… Het vergde een lang debat om het park open te stellen voor rokers. Een gemeenteraadslid, liefhebber van sigaren, stelde beschroomd voor om het roken er toe te laten vanaf elf uur ’s morgens. Het verzet was hevig. Maar de radicaalste oplossingen triomfeerden uiteindelijk, dankzij burgemeester Charles de Brouckère, die in een antwoord aan een verdediger van de antieke gebruiken uitriep: “Roken is niet langer een gebrek aan hoffelijkheid, door hun hoepelrokken zijn de dames steeds zo ver van ons verwijderd dat de geur van tabak hen niet meer kan hinderen!”